In tijden, waarin Artificial Intelligence en algoritmes veel menselijke taken overnemen gaat emotionele intelligentie steeds meer het verschil maken tussen normaal en excellent presteren. Het Amerikaanse Institute for Human Health and Potential (het IHHP) deed 20 jaar lang onderzoek naar ‘exceptional leaders’ en kwam tot de conclusie, dat maar liefst 80% van wat dergelijke leiders zo goed maakt te maken heeft met gedrag, dat voortkomt uit hun hoge emotionele intelligentie: zie ook het plaatje hieronder.

Wat is emotional intelligence? Hoe is jouw EQ?

Een veel gebruikte definitie is van Daniel Goleman. Hij schreef in 1996 een best-seller over dit onderwerp en zette het daarmee definitief op de kaart. Zijn definitie luidt:

Emotional intelligence is het vermogen om je eigen emoties op een positieve manier te begrijpen, te gebruiken en te beheersen om stress te verlichten, effectief te communiceren, mee te voelen met anderen, uitdagingen te overwinnen en conflicten onschadelijk te maken.

In de kern gebruik je dus je emotional intelligence om via jouw gedrag invloed uit te oefenen op jezelf en anderen. Op de site van het IHHP kun je een aardig testje doen om te kijken in hoeverre jou dit lukt. Hieronder heb ik de 12 te beoordelen indicatoren op een rijtje gezet.

1. Ik vertoon geen defensief gedrag als ik kritiek krijg
2. Ik blijf kalm onder druk
3. Ik ga goed om met tegenslag
4. Kritiek of feedback gebruik ik om te groeien
5. Op weg naar mijn doel kan ik zorgen, stress, frustratie of angst goed hanteren
6. Ik ben positief ingesteld
7. Ik behoud mijn gevoel voor humor
8. Ik probeer de zaken te zien vanuit iemand andermans perspectief
9. Ik zie hoe mijn gedrag effect heeft op anderen
10. Ik kan mijn ongenoegen of ongemak met het gewenste effect uiten
11. Ik kan luisteren zonder snel te oordelen
12. Ik kan makkelijk een fout of onhandigheid toegeven

Je groei in Emotional intelligence: kleine stapjes

Daar waar het IQ een aangeboren eigenschap lijkt, wordt het EQ (Emotional intelligence Quotiënt) gevormd in de loop van ons leven. Zo is ieders EQ sterk gevormd door de vaardigheden die je hebt ontwikkeld gedurende je kinderjaren. Het is daarmee uiteraard niet zomaar iets, waar je even in een traininkje heel goed in wordt. Het is wel iets, waar je in kunt groeien als je dat echt wilt en genoegen wilt nemen met kleine stapjes in bewustwording, aanvaarding en gedrag.

Hoe laten we ons EQ groeien?

Het brein is zo opgebouwd, dat we bij een gebeurtenis eerst een emotie ervaren. Deze stelt ons in staat om gelijk te vechten of te vluchten indien dat nodig mocht zijn. Dan pas hebben we er gedachten over. Gedachten kunnen weer emoties oproepen en uiteindelijk resulteert dat in gedrag. Ons gedrag heeft effect en dat effect kan vervolgens weer emoties oproepen enzovoorts. Zie ook het plaatje.

Kortom: alleen door anders te denken en ons anders te gedragen kunnen we in terugkerende situaties andere emoties ervaren. Zo beïnvloeden we onze emoties en zien we onze Emotional intelligence Quotiënt groeien. Hierbij mijn tips voor groei:

1   je gevoelens

Haal even adem. Voel allereerst emoties, geef daar ruimte voor. We zijn allemaal emotionele wezens. Het is prima.

2   je gedachten

Wees je bewust wat je in gedachten tegen jezelf zegt. Praat mild, opbouwend en relativerend.

• Over jouzelf of je emotie: deze emotie in deze situatie is blijkbaar waar ik nu ben. Dat is ok.
• Over de ander: deze heeft ook zijn/haar proces van leren en groeien. Daar kan ik rekening mee houden. Nu wellicht niet, maar volgende keer wel.
• Over de oorzaak: ik heb in deze voor mij emotionele gebeurtenis misschien een aandeel, maar daar kan ik van leren. Heb ik geen aandeel, dan rest mij deze emotie en dat is goed. Lees ook mijn blog omgaan met tegenslag.

3   je gedrag

Verander iets kleins in je gedrag. Zeg bijvoorbeeld wat je altijd al zou zeggen, maar verander alleen je toon.

4   voor de fijnproevers tot slot

Wil je weten waar je al het juiste EQ-gedrag vertoont en waar je nog kunt groeien? Doe dan de test ’21 manieren die je team versterken’. Voor de fijnproevers …