De inclusieve organisatie. Het is een zeer inspirerend perspectief. In zo’n organisatie komen immers alle (toekomstige) werknemers tot hun recht, ongeacht hun leeftijd, functie, geslacht, herkomst, levenswijze en -overtuiging, enzovoorts *). Werk kan zo een speelruimte worden, waarin iedereen mag groeien en bloeien. We voelen ons veilig ruimte te pakken voor onszelf, voor onze ideeën en gevoelens. En tegelijkertijd creëren we die veiligheid door die ruimte ook aan anderen te geven. En last but not least: Dat men zich veilig voelt is niet alleen goed voor de medewerkers, het draagt ook bij aan betere besluitvorming en dus aan betere prestaties.

Hoe groei je nu naar zo’n ideale inclusieve organisatie toe? In mijn blog ‘Wat is inclusie’ ga ik dieper in op de specifieke kenmerken.

De weg naar een inclusieve organisatie? Alle groei is altijd wat ongemakkelijk

Zoals gezegd: in de ideale situatie voelt iedereen zich vrij ruimte te pakken voor zichzelf én deze te geven aan anderen. Om bij het eerste te beginnen: hoe groei je nu in ruimte pakken voor jezelf?

Iedereen kan zich wel een situatie herinneren, waarbij je je veilig genoeg voelt om te delen wat je maar wilt: je mening, ideeën, je gevoelens. Bijvoorbeeld bij bepaalde vrienden of op het werk over een bepaald onderwerp of in bepaalde setting met mensen.
Maar als we met z’n allen willen groeien dan gaat het er juist om ook ruimte te leren pakken in situaties, waarin je dat nog niet zou doen. Waar je dat eigenlijk wel zou willen. Maar dat is niet eenvoudig. Het is namelijk in die nieuwe, onwennige situaties, altijd verleidelijk om te doen wat je eerder deed: de ruimte niet pakken.

4 herkenbare voorbeelden om vooral NIET te groeien

Amy Edmondson, professor in leadership and management aan Harvard Business School, deed onderzoek naar psychologische veiligheid. Zij geeft aan, hoe de psychologische veiligheid doorwerkt op de ruimte de men wel of niet durft te pakken. Onderstaande voorbeelden zullen iedereen bekend voorkomen. Zie ook de blog ‘How To Create A Learning Organization’.

• Ik stel die vraag toch maar niet. Het komt vast niet intelligent over.
• Ik deel mijn mening of idee toch maar niet. Wie weet vinden ze het niet interessant genoeg.
• Ik ben het er eigenlijk niet mee eens, maar daar zitten ze natuurlijk niet op te wachten.
• Ik deel dat foutje toch maar niet. Ik wil niet onbekwaam overkomen.

En zo groeien we niet en blijven we stilstaan. Terwijl we weten, dat teams waar men dan wel de ruimte durft te pakken, beter presteren. En beter presteren is groei, groei naar die inclusieve organisatie.

3 helpende gedachtes om wel te groeien

Hoe gaan we daar nu mee om? Hoe groeien we toch in ruimte pakken voor onszelf?

1. Wees je bewust van wat je nog belemmert en wacht je kans gewoon af. En het is prima als jij voorlopig gewoon wil blijven doen wat je deed en op safe wilt spelen. Uit je comfortzone stappen doe je namelijk pas als je echt wilt. En misschien komt dat nog. Of misschien niet. Je bent er in elk geval van bewust. Een belangrijke stap.
2. Mocht je in een situatie komen, die net veilig genoeg lijkt om jouw ruimte wel te pakken doe het dan. Bij twijfel, doen!
3. Stel je zou het toch doen. Je stelt die vraag, je brengt die mening in, deelt dat verbeterpunt. Wees je dan bewust van 2 zaken:

• • Je voelt die onwennigheid, zelfs fysiek. Realiseer je dan, dat je aan het groeien bent. Dit is een prachtige groeistuip. Goed gedaan!
  • Jouw groeistuip heeft daarnaast nog een andere, geweldige impact: jouw moedige gedrag maakt het voor anderen makkelijker om ook moedig te zijn. 

Groeien in ruimte geven en nemen versterkt elkaar!

Iedereen kan eenvoudig bijdragen aan de groei in ruimte voor anderen door aandacht te hebben voor anderen. Voorbeelden:

• Letterlijk naar hun gezichten kijken en open staan voor non-verbale signalen, hoe mensen erin zitten.
• Mensen het woord geven, ze betrekken. Even bellen, hoe is het?
• I.p.v. een mening geven een vraag stellen.
• I.p.v. iets zeggen niets zeggen en wachten wat er komt. Letterlijk ruimte creëren.

Iedereen kan hierin de leiding nemen. Natuurlijk is ook daar moed voor nodig. Ruimte geven aan anderen is immers soms ook controle loslaten. Zie hiervoor ook mijn Blog over inclusief leiderschap in een veranderproces. Maar alleen zo creeren leiders voor anderen de ruimte om wél die vraag te stellen, wél dat idee of die mening in te brengen enzovoorts.

Dat is de magie van groeien in ruimte geven en nemen. Het versterkt elkaar. Het enige dat nodig is, is de moed om dat samen aan te gaan. Zodat na een tijdje iedereen in de organisatie zal merken, dat je zelfs kunt wennen aan moedig communiceren.

Zo komen we tot een nieuwe definitie van de inclusieve organisatie: het is de organisatie, waar moedig communiceren alle ruimte krijgt.